معرفی مجموعه مدیریت کسب و کار (MBA)

رشته مدیریت کسب و کار تا قبل از سال 96 با نام مجموعه مدیریت اجرایی در آزمون کارشناسی ارشد مورد آزمون قرار می گرفت. اما با توزیع دفترچه شماره یک کارشناسی ارشد نامش به مدیریت کسب و کار تغییر کرد. و دارای دو گرایش می باشد: 1) مدیریت کسب و کار 2) مدیریت امور شهری.

در واقع گرایش مدیریت اجرایی که از رشته های پرطرفدار در این رشته بود حذف شد. با توجه به پیگیری های صورت گرفته از امسال برای ورود به رشته مدیرت کسب و کار (MBA) دروس امتحانی شامل (ریاضی عمومی 1 و 2، استعداد و آمادگی تحصیلی ویژه رشته مدیریت (GMAT) و زبان تخصصی می باشد.

و برای رشته مدیریت امور شهری که نیازمند 5 سال سابقه کار مدیریتی است شامل تئوری مدیریت، دانش مسائل روز، زبان فارسی، استعداد و آمادگی تحصیلی ویژه رشته مدیریت (GMAT)، زبان عمومی و تخصصی است.

مدیریت کسب و کار (ام بی ای):

با توجه به اهمیت فراوان مدیریت کاربردی در سازمان های مختلف برای رشد و ارتقاء، این رشته اهمیت بسزایی در دنیا پیدا کرده است. اگر محبوبیت رشته های دانشگاهی در مقطع تحصیلات تکمیلی را در کشورهای پیشرفته براساس استقبال عمومی رتبه بندی کنیم، در نهایت سه رشته محبوب عبارتند از: حقوق، پزشکی و MBA که رشته MBA اولویت اول را به خود اختصاص داده است. رشته MBA ابتدا در کشور آمریکا و بعد از آن در کشورهای پیشرفته در دانشگاه های مهمی نظیر هاروارد راه اندازی شد. MBA مخفف کلمه (Master of Business Administration) می باشد.

با توجه به استراتژی سازمان سنجش (حذف درس تئوری های مدیریت از مواد امتحانی این گرایش و افزایش تعداد و سطح سؤالات زبان تخصصی) به نظر می رسد هدف دانشگاه ها جذب فارغ التحصیلان کارشناسی رشته های فنی و مهندسی می باشد که بتوانند با توجه به رشته خود در سازمان هایی که مشغول به کار می شوند، تحول های لازم را ایجاد کنند.

فارغ التحصیلان کارشناسی ارشد MBA می توانند اداره مؤثر و مفید بخش های تخصصی، تولیدی، مشاوره و برنامه ریزی، ایجاد سیستم های فروش و بازاریابی و کارآفرینی در واحدهای صنعتی را به عهده بگیرند.

فارغ التحصیلان این گرایش وارد عرصه مدیریت می شوند و در سطوح مختلف مثل مدیر تولید، بازاریابی و مدیر مالی مشغول به کار می شوند و نهایتاً مدیر عامل شرکت می شوند. تعدادی دیگر از فارغ التحصیلان MBA وارد کار مشاوره می شوند. برخی در شرکت های مشاوره مدیریت (در ایران مثل سازمان مدیریت صنعتی) کار می کنند و گروهی به عنوان کارشناس مثلاً تحلیل گر مالی، تحلیل گر بازار یا متخصص نیروی انسانی در سازمان ها کار می کنند، بدون اینکه وارد کار اجرایی شوند.

حقوق کسانی که ام بی ای خوانده اند در آمریکا 3/5 برابر کسانی است که با همان تحصیلات و سن در موقعیت های دیگری کار می کنند. وقتی MBA می خوانیم یاد می گیریم که چگونه باید ارتباط برقرار کنیم یا چگونه باید یک مسأله را حل کنیم و با پیچیدگی ها و سیاست ها در داخل یک سازمان آشنا شویم.

اگر به بازار کار MBA در ایران نگاه کنیم، ایران حداقل تا 10 سال آینده نیازمند متخصصین این رشته خواهد بود. این پیش بینی با توجه به تراکم زیاد مهاجرت فارغ التحصیلان این رشته از کشور برای کار یا ادامه تحصیل در خارج کشور و نیاز شدید سازمان های بزرگ و اقتصادی و شرکت های دولتی و خصوصی که تعدادشان کم هم نیست، صورت گرفته است.

اما بازار کارشناسی ارشد MBA در خارج از کشور نیز از جایگاه مطلوبی برخوردار است و کشورهای آمریکا، کانادا و کشورهای حوزه خلیج فارس در جذب متخصصین این رشته درنگ نمی کنند. البته لازم است ذکر شود که بسیاری از دانشجویان این رشته از همان ابتدای تحصیل دعوت به کار می شوند.

طول دوره ارشد: طول دوره، حداقل 2 و حداکثر 3 سال بوده و تعداد واحدهای لازم برای فارغ التحصیل شدن برخلاف سایر فوق لیسانس ها که معمولاً 32 واحد می باشد، 48 واحد درسی است. با توجه به اینکه فارغ التحصیلان رشته های مختلف و به خصوص رشته های فنی و مهندسی وارد این رشته می شوند و باید با مبانی و اصول مدیریت و دانش روز مدیریت در حوزه های مختلف آشنا شوند، بنابراین دانشجویان این دوره، مانند سایر دانشجویانی که در سایر نقاط جهان در این رشته به تحصیل می پردازند، برای تکمیل دوره خود در طی 2 سال یا 4 ترم باید به طور متوسط در هر نیمسال تحصیلی حدود 14 واحد درسی را بگذرانند. به این لحاظ دوره کارشناسی ارشد MBA، دوره سنگین و پرکاری است و دانشجویانی که وارد این دوره می شوند باید از لحاظ استعداد و فرصت مطالعه و تحصیل در وضعیت خوبی قرار داشته باشند.

دانشجویان برای ادامه تحصیل در مقطع دکتری MBA باید از ایران خارج شوند و در یکی از دانشگاه های معتبر آمریکا، کانادا، استرالیا، مالزی و هند به تحصیل بپردازند. نام دکتری این رشته DBA است که هنوز در ایران پایه گذاری نشده است، ولی می توان در رشته های دیگر در ایران اداکه تحصیل داد. لازم به ذکر است که DBA تحت عنوان «آینده پژوهی» در وزارت علوم تصویب شده که در واقع یک دوره مدیریت استراتژیک محسوب می شود.

مدیریت امور شهری:

گرایش مدیریت امور شهری در کشور ما جزء رشته های جدید و ناشناخته می باشد و با توجه به مشکلات عدیده در کلان شهرهای ما به نظر می رسد که در آینده ای نه چندان دور، فارغ التحصیلان این گرایش از بازار کار خوبی برخوردار شوند. شهرداری ها مهمترین و اصلی ترین مرکز فعالیت فارغ التحصیلان این گرایش می باشند. این گرایش نیاز به پنج سال سابقه کار مرتبط با رشته دارد که این موضوع در دفترچه شماره 1 سازمان سنجش آورده شده است.


گرایشها و موقعیت های شغلی

گرایش مدیریت کسب و کار (MBA)

با توجه به اهمیت فراوان مدیریت کاربردی در رشد و ارتقاء سازمان‌های مختلف این رشته اهمیت به سزایی در دنیا پیدا کرده است. اگر محبوبیت رشته های دانشگاهی در مقطع تحصیلات تکمیلی را درکشورهای پیشرفته بر اساس استقبال عمومی رتبه بندی کنیم, در نهایت سه رشته محبوب عبارتند از: حقوق, پزشکی و MBA (ام بی ای) که رشته MBA اولویت اول را به خود اختصاص داده است. رشته MBA ابتدا در کشور آمریکا و بعد از آن در کشورهای پیشرفته در دانشگاه‌های مهمی نظیر هاروارد راه‌اندازی شد. MBA مخفف کلمه (Master of Business Administration) می‌باشد. با توجه به استراتژی جدید سازمان سنجش (حذف درس تئوری‌های مدیریت از مواد امتحانی این گرایش و افزایش تعداد و سطح سئوالات زبان تخصصی) به نظر می‌رسد، هدف دانشگاه‌ها جذب فارغ‌التحصیلان کارشناسی رشته‌های فنی و مهندسی می‌باشد که بتوانند با توجه به رشته خود در سازمان‌هایی که مشغول به کار می‌شوند، تحول‌های لازم را ایجاد کنند. فارغ‌التحصیلان کارشناسی ارشد MBA می‌توانند اداره مؤثر و مفید بخش‌های تخصصی، تولیدی، مشاوره و برنامه‌ریزی، ایجاد سیستم‌های فروش و بازاریابی و کارآفرینی در واحدهای صنعتی را به عهده بگیرند.
فارغ‌التحصیلان گرایش MBA (ام بی ای) وارد عرصه مدیریت می‌شوند و در سطوح مختلف مثل مدیر تولید یا بازاریابی یا مدیرمالی مشغول به کار می‌شوند یا نهایتاً مدیر عامل شرکت می‌شوند. تعدادی دیگر از فارغ‌التحصیلان MBA وارد کار مشاوره می‌شوند. برخی در شرکتهای مشاوره مدیریت (در ایران مثل سازمان مدیریت صنعتی) کار می‌کنند و گروهی به عنوان کارشناس مثلاً تحلیل‌گر مالی یا تحلیل‌گر بازار یا متخصص نیروی انسانی در سازمان‌ها کار می‌کنند، بدون اینکه وارد کار اجرایی شوند.
حقوق کسانی که MBA خواند‌ه‌اند در آمریکا 5/3 برابر کسانی است که با همان تحصیلات و سن در موقعیت‌های دیگری کار می‌کنند. وقتی MBA می‌خوانیم یاد می‌گیریم که چگونه باید ارتباط برقرار کنیم یا چگونه باید یک مسئله را حل کنیم. با پیچیدگی‌ها و سیاست‌ها در داخل یک سازمان آشنا می‌شویم.
اگر به بازار کار MBA در ایران نظر بیفکنیم ایران حداقل تا 10 سال آینده نیازمند متخصصین این رشته خواهد بود. این پیش‌بینی با توجه به تراکم زیاد مهاجرت فارغ‌التحصیلان این رشته از کشور برای کار یا ادامه تحصیل در خارج کشور و نیاز شدید سارمان‌های بزرگ و اقتصادی و شرکت‌های دولتی و خصوصی که تعدادشان کم هم نیست، صورت گرفته است.
اما بازار کار MBA در خارج از کشور نیز از جایگاه مطلوبی برخوردار است و کشورهای آمریکا و کانادا و کشورهای حوضه خلیج فارس در جذب متخصصین این رشته درنگ نمی‌کنند. از خاطر نبرید که بسیاری از دانشجویان این رشته از همان ابتدای تحصیل دعوت به کار می‌شوند.
طول دوره و شرایط ورود: طول دوره حداقل 2 و حداکثر 3 سال بوده و تعداد واحدهای لازم برای فارغ‌التحصیل شدن برخلاف سایر فوق‌لیسانس‌ها که معمولاً 32 واحد است 57 واحد درسی است. با توجه به اینکه فارغ‌التحصیلان رشته‌های مختلف و به خصوص رشته‌های فنی و مهندسی وارد این دوره می‌شوند و باید با مبانی و اصول مدیریت و دانش روز مدیریت در حوزه‌های مختلف آشنا شوند، بنابراین دانشجویان این دوره، مانند سایر دانشجویانی که در سایر نقاط جهان در این رشته به تحصیل می‌پردازند، برای تکمیل دوره خود در طی 2 سال یا 4 ترم باید به طور متوسط در هر نیمسال تحصیلی حدود 14 واحد درسی را بگذرانند. به این لحاظ دوره کارشناسی ارشد MBA، دوره سنگین و پرکاری است و دانشجویانی که وارد این دوره می‌شوند باید از لحاظ استعداد و فرصت مطالعه و تحصیل در وضعیت خوبی قرار داشته باشند.
ادامه تحصیل در MBA (ام بی ای) : برای ادامه تحصیل در مقطع دکترای MBA باید از ایران خارج شوید و در یکی از دانشگاه‌های معتبر آمریکا، کانادا، استرالیا، مالزی و هند به تحصیل بپردازید. نام دکترای این رشته DBA است که هنوز در ایران به وجود نیامده است. البته می‌توان در رشته‌های دیگر در ایران ادامه تحصیل داد.

گرایش مدیریت امور شهری

گرایش مدیریت امور شهری در کشور ما جزء رشته‌های جدید و ناشناخته می‌باشد و با توجه به مشکلات عدیده در کلان شهرهای ما به نظر می‌رسد که در آینده‌ای نه چندان دور فارغ‌التحصیلان این گرایش از بازار کار خوبی برخوردار شوند. شهرداری‌ها مهمترین و اصلی‌ترین مرکز فعالیت فارغ‌التحصیلان این گرایش می‌باشد. این گرایش نیاز به سه سال سابقه کار مرتبط با رشته دارد.